اساس کار و تئوری موتور های القایی تکفاز
همان طور که می دانیم موتورهای القایی تک فاز یک نقص جدی دارند . چون در سیم پیچی استاتور تنها یک فاز وجود دارد ، میدان مغناطیسی موتورالقایی تکفاز نمی چرخد . در عوض نوسان می کند ، یعنی بزرگ و کوچک می شود ، اما همیشه در یک امتداد باقی می ماند ، چون در استاتور میدان مغناطیسی دوار وجود ندارد ، موتور القایی تکفاز گشتاور راه اندازی ندارد .
این حقیقت را می توان به سادگی با آزمایش موتور در هنکامی که روتور آن ساکن است مشاهده کرد . شار استاتور ماشین ابتدا زیاد شده ، سپس کاهش می یابد ، اما همیشه در یک امتداد می ماند . الکتروموتور ضد انفجار
موتور تکفاز
چون میدان مغناطیسی استاتور نمی چرخد ، بین میدان استاتور و میله های روتور حرکت نسبی وجود ندارد پس هیچ ولتاژ القایی ناشی از حرکت نسبی در روتور وجود ندارد ، از روتور هیچ جریانی در اثر حرکت نسبی نمی گذرد و هیچ گشتاوری القا نمی شود . در واقع در اثر عمل ترانسفورماتوری (dØ/dt) ولتاژی که در میله های روتور القا می شود و چون میله ها اتصال کوتاه اند ، از روتور جریان می گذرد . اما میدان ناشی از جریان رتور با میدان مغناطیسی استاتور هم امتداد است ، و هیچ گشتاور برآیندی در روتور ایجاد نمی کند .
موتور تکفاز
فرمول
در شرایط سکون ، موتور مانند ترانسفورماتوری است که سیم پیچی ثانویه آن اتصال کوتاه شده است .
این حقیقت که موتورهای القایی تکفاز ذاتا گشتاور راه اندازی ندارند ، مانعی جدی در توسعه زودرس موتورهای القایی بود . هنگامی که موتورهای القایی در اواخر دهه ی 1880 و اوایل دهه ی 1890 ابداع شدند ، اولین سیستم های قدرت موجود تکفاز HZ – 133 بودند . با مواد و تکنولوژی قابل دسترسی آن زمان ، ساخت موتوری که خوب کار کند غیر ممکن بود . تا اواسط دهه ی1890 که سیستم سه فاز HZ – 25 توسعه یافت ، موتورهای القایی کاربرد عملی نیافتند . ولی با شروع گردش روتور در آن گشتاور القایی تولید می شود . دو نظریه برای توجیه این گشتاور در روتور در حال گردش وجود دارد :
1- نظریه ی میدان دو گانه گردان(لبلان)
2- نظریه ی میدان متقاطع
فرضیه ی میدان دوگانه گردان موتور القایی تکفاز
بر اساس این نظریه میدان مغناطیسی ساکن با دامنه متغییر را می توان به دو میدان مغناطیسی دوار با دامنه های برابر و جهت های مختلف هم ، تجزیه کرد. موتور القایی به هریک از این دو میدان مغناطیسی جداگانه پاسخ می دهد و گشتاور برآیند ماشین مجموع گشتاورهای ناشی از دو میدان است.