الکتروموتور جریان مستقیم یا الکتروموتور DC
الکتروموتور کلاسیک جریان مستقیم DC دارای آرميچری از آهنربای الکتریکی است. یک سوییچ گردشی بنام کموتاتور جهت جریان الکتریکی را در هر سیکل دو بار برعکس میکند تا آهنرباهای الکتریکی بوجود آمده در آرمیچر، آهنربای دائمی را در بیرون آرمیچر جذب و دفع کنند. سرعت دوران الکتروموتور DC به مجموعهای از ولتاژ و جریان عبوری از سیم پیچهای الکتروموتور و بار قرار گرفته بر روی الکتروموتور یا همان گشتاور ترمزی بستگی دارد. الکتروموتور زیمنس
الکتروموتور جریان مستقیم سرعت دوران الکتروموتور جریان مستقیم DC وابسته به ولتاژ ورودی و گشتاور آن وابسته به جریان عبوری است. معمولاً سرعت توسط ولتاژ متغیر یا عبور جریان و با استفاده از نوعی کلید تغییر دهنده وضعیت سیمپیچها در سیمپیچی موتور یا با داشتن یک منبع ولتاژ متغیر، کنترل میشود. بدلیل اینکه این نوع از موتور میتواند در سرعتهای پایین گشتاوری زیاد ایجاد کند، معمولاً از آن در کاربردهای کششی نظیر لوکوموتیوها استفاده میکنند.
به هرحال در طراحی کلاسیک محدودیتهای متعددی وجود دارد که بسیاری از این محدودیتها ناشی از نیاز به جاروبکهایی برای اتصال به کموتاتور است. جنس جاروبکها معمولا از گرافیت میباشد. سایش جاروبکها و کموتاتور، ایجاد اصطکاک میکند و هر چه که سرعت دوران الکتروموتور بالاتر باشد، جاروبکها میبایست محکمتر فشار داده شوند تا اتصال خوبی را برقرار کنند. نه تنها این اصطکاک منجر به سر و صدای الکتروموتور میشود بلکه این امر یک محدودیت بالاتری را روی سرعت دوران ایجاد میکند و به این معنی است که جاروبکها نهایتاً از بین رفته نیاز به تعویض پیدا میکنند. اتصال ناقصالکتریکی نیز تولید نویز الکتریکی در مدار متصل میکند. برای حل این مشکلات، با جابجا کردن آهنرباهای دائم با آهنرباهای الکتریکی و با قرار دادن آهنرباهای دائم در روی روتور و سیم پیچها در روی استاتور به یک طراحی بدون جاروبک میرسیم.
همچنین آهنرباهای دائم در روی استاتور یک الکتروموتور DC را میتوان با آهنرباهای الکتریکی تعویض کرد. به این نوع الکتروموتورهای میدان سیم پیچی شده میگویند. با تغییر مفدار جریان عبوری از سیم پیچهای استاتور (آهنربای الکتریکی) میتوانیم نسبت سرعت/گشتاور الکتروموتور را تغییر دهیم. اگر سیم پیچی میدان استاتور به صورت سری با سیم پیچی آرمیچر قرار داده شود، یک الکتروموتور گشتاور بالای کم سرعت و اگر به صورت موازی قرار داده شود، یک الکتروموتور سرعت بالا با گشتاور کم خواهیم داشت. میتوانیم برای بدست آوردن حتی سرعت بیشتر اما با گشتاور به همان میزان کمتر، جریان میدان استاتور را کمتر هم کنیم. این تکنیک برای کشش الکتریکی و بسیاری از کاربردهای مشابه آن ایدهآل است و کاربرد این تکنیک میتواند منجر به حذف تجهیزات یک جعبه دنده متغیر مکانیکی شود.
الکتروموتورهاي DC با تحريک مستقل نیز از انواع دیگر الکتروموتورهای جريان مستقيم میباشد. اين نوع الکتروموتور ها نيز مانند ساير الکتروموتورهاي DC از مزیت گشتاور بالا در لحظه راه اندازي برخوردار هستند. از دیگر انواع الکتروموتورهای جريان مستقيم میتوان به الکتروموتورهای جریان مستقیم سری، الکتروموتورهای جریان مستقیم شنت و الکتروموتورهای جریان مستقیم کمپوند اشاره کرد.
یکی از انواع الکتروموتورهای DC میدان سیم پیچی شده، موتور FVTE یا الکتروموتور یونیورسال است. اسم این موتورها از این واقعیت گرفته شدهاست که این الکتروموتورها را میتوان هم با جریان DC و هم AC بکار برد، اگر چه که اغلب عملاً این موتورها با تغذیه جریان متناوب کار میکنند. اصول کار این الکتروموتورها بر این اساس است که وقتی یک الکتروموتور DC میدان سیم پیچی شده به جریان متناوب وصل میشود، جریان هم در سیم پیچی میدان و هم در سیم پیچی آرمیچر (و در میدانهای مغناطیسی منتجه) همزمان تغییر میکند و بنابراین نیروی مکانیکی ایجاد شده همواره بدون تغییر خواهد بود. در عمل این نوع الکتروموتور بایستی به صورت خاصی طراحی شود تا با جریان متناوب سازگاری داشته باشد (امپدانس و راکتانس بایستی مدنظر قرار گیرند) و الکتروموتور نهایی عموماً دارای کارایی کمتری نسبت به یک الکتروموتور معادل DC خالص خواهد بود. مزیت این الکتروموتورها این است که میتوان POGH تغذیه AC را روی الکتروموتورهایی که دارای مشخصههای نوعی الکتروموتورهای DC هستند بکار برد، خصوصاً اینکه این الکتروموتورها دارای گشتاور راه اندازی بسیار بالا و طراحی بسیار جمع و جور در سرعتهای دوران بالا هستند. جنبه منفی این نوع الکتروموتورها تعمیر و نگهداری مشکل و قابلیت اطمینان پایین آنهاست که به علت وجود کموتاتور ایجاد میشود و در نتیجه این الکتروموتورها به ندرت در صنایع مشاهده میشوند، اما عمومیترین موتورهایFG AC در دستگاههایی نظیر مخلوط کن و ابزارهای برقی خانگی مورد استفاده قرار میگیرند.