چندی پیش گوگل از طراحی «گوگل اتو (Google Auto) » خبر داد. این سامانه که اطلاعات خود را از گوشی هوشمند اندرویدی می گیرد، شباهت زیادی با دو محصول اپل و مایکروسافت برای خودروها دارد. به نظر می رسد این سه شرکت جدال سنگینی را برای به دست گرفتن آینده صنعت الکترونیک خودرو آغاز کرده اند. پیش از این که به بررسی سامانه طراحی شده از سوی هر یک از این سه شرکت بپردازیم، ابتدا دلیل اهمیت این حوزه را بررسی می کنیم.

اکنون بسیاری از خودروهای تولیدی، دارای صفحه نمایشگری روی داشبورد خود هستند که اطلاعاتی نظیر مسیر حرکت را نشان می دهد و توانایی پخش فایل های مختلف صوتی را نیز دارد، اما این حوزه از صنعت خودروسازی با دو مشکل اصلی روبه روست؛ اول نبود استانداردی واحد در این خصوص و دوم، سرعت سرسام آور به روزآوری ها در حوزه فناوری اطلاعات و قدیمی شدن سریع سامانه های نصب شده روی خودرو.

داشبوردی از عصر حجر

تجهیزات الکترونیکی داشبورد خودروها به وسیله شرکت های خودروسازی ساخته می شود. شاید روزگاری که این تجهیزات فقط به رادیو و پخش کاست محدود بود، این مساله هیچ اشکالی نداشت، اما با پیچیده شدن فناوری اطلاعات، شرکت های خودروسازی نمی توانند همگام با آخرین پیشرفت های این حوزه گام بردارند و در نتیجه محصولات الکترونیکی که برای خودروها طراحی می کنند، عملا غیر روزآمد نیست.

برای نمونه، برخی شرکت های مطرح نظیر آئودی، چنین سامانه هایی را برای خودرو طراحی می کنند، اما این سامانه ها فقط به ناوبری، اعلام وضع هوا و نیز پخش صدا محدود می شوند که در برابر امکانات یک گوشی هوشمند ارزان قیمت هم بسیار عقب مانده جلوه می کند. افزون بر اینها، برای استفاده از برخی از این ویژگی ها باید وارد منوهای تو در توی این سامانه ها شد که البته با درنظر گرفتن سرعت راندن خودرو، طراحی چنین منوهایی به هیچ وجه عاقلانه نیست.

مساله دوم به کوتاه بودن روزآمدی این سامانه ها مربوط می شود. زمانی که یک خودرو از زمان طراحی تا بازار طی می کند، حدود پنج سال است. به این ترتیب روشن است سیستمی که پنج سال پیش روزآمد بود، امروز دیگر کاربردی آنچنانی نخواهد داشت. اگر عمر مفید چند ساله خودرو را نیز به آن اضافه کنیم، عملا این سامانه ها به هیچ وجه نمی تواند توقعات مشتری را برآورده کند. از آنجا که این سیستم ها بسیار گرانقیمت است، تعویض آنها نیز بسیار پرهزینه خواهد بود.

گوشی های هوشمند در نقش ناجی

با در نظر گرفتن محدودیت هایی که صنعت خودروسازی در زمینه طراحی سامانه های الکترونیکی داشبورد دارد، استفاده از تلفن هوشمند برای تهیه اطلاعات مورد نیاز راننده می تواند تا حد زیادی از مشکلات موجود در این مسیر بکاهد.

هر فرد می تواند اطلاعات موجود در تلفن همراه خود را در خودروی مورد استفاده قرار دهد و در عین حال نگران روزآمد نبودن سامانه مذکور هم نباشد. همین امر غول های دیجیتال جهان را به سمت این حوزه جلب کرد.

گوگل اتو

سامانه گوگل اتو را باید تازه واردی در این حوزه دانست. راننده می تواند با اتصال گوشی هوشمند خود از طریق یو.اس.بی، اطلاعات گوشی را به سامانه روی داشبورد منتقل کند. راننده برای استفاده از این سامانه باید با صدای خود به آن دستور بدهد. به این ترتیب احتمال پرت شدن حواس راننده در حین رانندگی به حداقل می رسد. از نکات جالب در این سامانه این است که به محض اتصال گوشی به خودرو، گوشی قفل شده و دیگر نمی توان از آن استفاده کرد. هدف از این کار، اجبار راننده برای استفاده از سامانه و پرت نشدن حواس اوست.

وقتی گوشی هوشمند به سامانه متصل شود، برخی اطلاعات روی صفحه نمایشگر بزرگ روی داشبورد نمایان می شود. راننده می تواند مقصد خاصی را به سامانه بگوید و فایل گوگل اتو مسیر حرکت درست را در پیش بگیرد. همچنین راننده می تواند از میان فایل های صوتی دانلود شده، چند فایل را برای پخش انتخاب کند. حتی راننده می تواند از سامانه بخواهد مورد خاصی (همچون خرید روزانه) را به او یادآوری کند.

بعلاوه همه تماس های تلفنی، پیامک ها، مسیرها و یادآوری ها از طریق گوشی هوشمند به سامانه منتقل می شود. این سامانه پیامک ها را برای راننده می خواند و راننده می تواند جواب مورد نظر را به آن بدهد تا برای مخاطب مذکور ارسال شود.

به طور کلی، در طراحی گوگل اتو به سهولت کار و نیز افزایش ایمنی از طریق کاهش میزان پرت شدن حواس راننده، توجه زیادی شده است.

کارپلی اپل

سامانه جدید گوگل شباهت زیادی به اپل کارپلی (CarPlay) دارد. این سامانه که زودتر از محصول گوگل به بازار آمد نیز آیکون های آیفون را به نمایشگر روی داشبورد می فرستد و دکمه های سیری (سامانه دستور صوتی آیفون) را هم به فرمان خودرو منتقل می کند. به این ترتیب سرویس «اپل مپز» برای نقشه های ناوبری، «آی تیونز» برای موسیقی و نیز «آی مسیج» برای ارتباطات در اختیار راننده قرار می گیرد.

با این حال به نظر می رسد کارپلی از برخی جهات مانند گوگل اتو کارآمد نباشد. برای نمونه، کارپلی برخلاف گوگل اتو نمی تواند مسیر کم ترافیک تر را به راننده نشان دهد، اما اصلی ترین تفاوت میان این دو را باید در قابلیت مشارکت برنامه نویسان در آنها جست. اکنون برنامه نویسان می توانند به کدهای گوگل اتو دسترسی داشته باشند و اصلاحاتی در آن اعمال کنند، اما اپل درهای خود را روی برنامه نویسان بسته است. به همین دلیل شاید در آینده ای نه چندان دور، اپل به دلیل کمتر بودن قابلیت های سامانه خود، از رقیب دیرین خود عقب بماند.

البته این دو سامانه از جنبه های دیگر، نظیر دریافت تماس تلفنی و پیامک، انتخاب فایل صوتی برای پخش یا دستور صوتی برای یافتن مسیر مانند یکدیگر هستند.

حدود چهار ماه پیش بود که اپل، سامانه کارپلی خود را به بازار عرضه کرد. با توجه به عرضه محصولاتی مشابه از سوی گوگل و مایکروسافت، می توان گفت که هر سه این شرکت ها قصد تسلط بر این بازار نوظهور را دارند.

مایکروسافت

مایکروسافت که امیدوار است با ویندوزفون بتواند سهم فراوانی را در بازار گوشی های هوشمند به خود اختصاص دهد، وارد رقابت برای طراحی سامانه الکترونیک داشبورد خودرو شده است. سامانه مایکروسافت همانند دو رقیب قبلی، آیکون های موجود در گوشی مبتنی بر ویندوزفون را به نمایشگر روی داشبورد منتقل می کند.

مایکروسافت از یک جهت از رقبای خود جلوتر است. مدت هاست شرکت هایی نظیر فورد، کیا، بی. ام. دابلیو و فیات از مایکروسافت خواسته اند رابط ویژه ای را برای هر یک از این شرکت های خودروسازی طراحی کند. البته سیستم های طراحی شده برای هر یک از این خودروها با دیگری متفاوت است. اما مایکروسافت طرحی دارد که در صورت اجرا می تواند تحولی در زمینه سیستم الکترونیک داشبورد خودرو ایجاد کند و آن هم سامانه ای مستقل از سیستم عامل است. اکنون شرکت های خودروسازی با اپل یا گوگل قرارداد می بندند تا سیستم الکترونیک داشبورد آنها را طراحی کنند. مشکل از وقتی شروع می شود که بین خودروی مورد نظر و گوشی هوشمند شما انطباقی نباشد. فرض کنید از خودروی «الف» خوشتان آمده است، اما متوجه می شوید سامانه داشبورد آن برای گوشی های اندرویدی است، اما گوشی شما آیفون است. در این صورت چه کار می توان کرد؟ شاید کار کردن با آیفون برای شما خوشایندتر از یک گوشی اندرویدی باشد. آیا باید گوشی خود را رها کنید و یک گوشی اندرویدی بخرید؟ آیا باید قید آن خودرو را بزنید و این بار به سیستم عامل داشبود آن دقت کنید؟

سیستم یکپارچه داشبورد

شاید منطقی ترین راه حل موجود این باشد که داشبورد خودروها به گونه ای طراحی شود که هر کس بتواند گوشی هوشمند خود را (صرف نظر از سیستم عامل) به آن متصل کند. به این ترتیب هر کسی می تواند از تجربه خوشایند کار با گوشی خود در حین رانندگی برخوردار شود.

به این ترتیب دیگر مشکل اصلی سامانه های الکترونیکی داشبورد که همان غیر روزآمد بودن است از میان می رود و می توان از آخرین اطلاعات و فناوری در حین رانندگی بهره گرفت. اما آیا می توانیم بزودی شاهد این تغییر باشیم؟