طبقه بندی پمپ ها

پمپ ها عموما توسط دو عبارت كاما متفاوت، از هم مشخص می شوند:
1. مشخصه های هیدرولیكی یا سیال پمپ شونده.
2. نوع پمپ یا كاربرد ویژه ای كه برای پمپ در نظر گرفته شده است. استفاده از این دو روش برای تشخیص پمپ ها، برای تازه كارها و حتی برخی افراد كهنه كار ممكن است در بدو امر تا حدودی گیج كننده باشد.

پمپ ها به دو گروه اساسی طبقه بندی می شوند. این تقسیم بندی بر مبنای طریقه انتقال سیال از سمت مكش به رانش می باشد.
1. پمپ های جابجایی مثبت یا Positive Displacement
2. پمپ ها روتودینامیكی یا پروانه ای
طبقه بندی پمپ ها
شكل (1)
بسیاری از اسرار در خصوص طبقه بندی پمپ ها را روشن می كند. می توان آن را نقشه راه برای دنیای پمپ ها نام نهاد. براساس استانداردهایی كه اغلب برای طبقه بندی به كار می رود این شكل حقایق مفیدی را درخصوص انتخاب و كاربرد پمپ نشان می دهد.
توجه شود كه این دو كلاس تنها به مكانیك حركت سیال مربوط می شوند و ارتباطی به مصارفی كه پمپ بدان منظور طراحی شده است ندارد.این موضوع از آن جهت اهمیت دارد كه بسیاری از پمپ ها برای مصارف ویژه ای تولید و به فروش می رسند و مسائل پایه ای نظیر كاس و نوع پمپ ممكن است در پیچیدگی های یافتن بهترین طرح، مورد چشم پوشی قرار گیرد.
هر كلاس به نوبه خود به انواع متفاوتی تقسیم می شود. به عنوان مثال ، طبقه بندی روتاری خود، به انواع پمپ های : پیچی، دنده ای، و پره ای (vane ) و غیره ... تقسیم می شود. هركدام از این پمپ ها نوع خاصی از پمپ های روتاری می باشند.
دو مورد فوق كه در تقسیم بندی بالا ذكر شد جزئیات مهمی در مصارف پمپ ها می باشند؛ این دو موردكلید اصلی در طبقه بندی پمپ ها می باشند. در استانداردهای مختلف در دنیا مانند HI, API و یا ISO طبقه بندی پمپ ها بر اساس ساختار فیزیكی پمپ می باشد و سازندگان پمپ ها جهت ساخت انواع پمپ از این استانداردها كه مقبولیت جهانی دارد و یا استانداردهایی كه خود طراحی می كنند استفاده می نمایند. در انتخاب پمپ ها، معمولا لازم است عاوه بر ساختار فیزیكی پمپ جزئیات عملكرد و كاربرد پمپ را بررسی نماییم. استاندارد 610 API ، پمپ های سانتریفوژ را به سه دسته كلی زیر طبقه بندی می نماید :
پمپ هایی كه یاتاقان های پمپ در یک طرف پروانه قرار دارد و اصطاحاً یک سر آویز یا Overhung می باشد و با نماد اختصاری OH نمایش داده می شود.
پمپ های كه پروانه یا پروانه های پمپ بین دو یاتاقان قرار می گیرد و اصطاحاً به آن Between bearing گفته می شود و با نماد اختصاری BB نمایش داده می شود.
پمپ هایی كه به صورت عمودی قرار می گیرند و معمولاً طول محور پمپ بلند می باشد و كل مجموعه پمپ به صورت یكسر آویز مهار می گردد و اصطاحاً به آن Vertically Suspended گفته می شود و نماد اختصاری آن VS می باشد.
مشخصه های عمومی مطلب بعدی، در خصوص مشخصه های عمومی انواع پمپ ها می باشد. جدول 1تمامی اطاعات را نشان می دهد. برای مثال، برای یافتن پمپی با ظرفیت نسبتا كم برای سیال های خالص و تمیز با هد بالا، به این جدول مراجعه كنید، به یاد داشته باشید كه ارتفاع هندسی مكش ( suction lift) نبایستی از حداكثر محدوده توصیه شده تجاوز نماید.
ظرفیت برحسب متر مكعب بر ساعت hr m3/ اندازه پمپ را مشخص می كند و نوع پمپ انتخاب شده را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین ویژگی های سیال و ساخت پمپ نیز در نظر گرفته می شود. هد نیز عامل مهمی می باشد.
جدول (1) نشان می دهد كه پمپ های رفت و برگشتی برای شرایط عادی با ظرفیت های پایین و هد بالا و سیال پاك و خالص مناسب می باشند. در نتیجه برحسب نیازهای كاركرد، پمپی از نوع پیستونی یا نوع پانجری می توانند مورد انتخاب قرار گیرد. سیلندر ها نیز می توانند تكی، دوتایی، سه تایی یا تعداد بالاتری باشد.
پس از مشخص شدن این موارد ، مشخصات شیر های پمپ، مواد ساخت ، محركه و غیره مورد بررسی قرار می گیرد. عموما این طور به نظر می رسد كه جزئیات پمپ ها به شدت تحت تاثیر شرایط نصب قرار دارند. بنابراین جای گذاری پمپ های گریز از مركز می تواند به همان مقداری كه به دیگر فاكتور های موجود وابستگی دارد به لوله كشی، فضا، و شرایط كاری وابستگی داشته باشد. پمپ لوارا
محركه انتخاب شده برای پمپ ها می تواند توسط سرعت پمپ ، تعادل حرارتی، منبع تغذیه موجود و یا قیمت یك سوخت خاص در منطقه برآورده شود. یك بار دیگر خاطر نشان می كنیم كه این ها جزئیاتی هستند كه می بایست پس از انتخاب پمپ مناسب برای شرایط هیدرولیكی كه باید برآورده شوند، مورد ارزیابی قرار می گیرند، و كلید برآورده كردن شرایط هیدرولیكی، كلاس صحیح و نوع پمپ صحیح می باشد.
چنانچه دو یا چند فاكتور، نیاز های هیدرولیكی را برآورده كنند می بایست یك گام دیگر جلو رفت و بهترین پمپ را برای نصب مشخص كرد. پروژه ممكن است نیاز به پایین ترین قیمت ، طول عمربالا و یا سایر ملاحظات اقتصادی داشته باشد. معمولا همه این موارد در یك محصول جمع نمی شوند. در نتیجه باید تصمیم گرفت برای نصب پمپ چه فاكتوری بیشتر مورد توجه قرار دارد.
منبع: فامکو